Polityka w Holandii. Co warto wiedzieć o najważniejszych partiach w niderlandzkim parlamencie?

Niderlandy w przeciwieństwie do polskiego typu dwóch dominujących ugrupowań, charakteryzują się systemem wielopartyjnym. W takim wypadku rząd składa się z członków kilku partii i dzięki temu gabinet nie jest aż tak jednolity.

Ugrupowań w Holandii jest naprawdę wiele. Dzięki temu każdy głosujący obywatel może znaleźć program polityczny, z którym się identyfikuje i który w jego ocenie jest wart poparcia. Warto poznać główne idee najważniejszych obozów.

VVD: Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji
VVD założono w 1948 roku i najważniejszą osobą związaną z partią jest obecny premier, Mark Rutte. Przedstawiciele ugrupowania reprezentują wolnościowe poglądy, jednak w swojej ideologii konkretyzują je jako ,,konserwatywny liberalizm”. W praktyce oznacza to dążenie do swobody działań gospodarczych, strzeżenie prawa do własności i sprawiedliwości. Ten trzeci element VVD chce egzekwować poprzez możliwie jak największe obniżenie podatków. Politycy dążą także do integracji europejskiej i do strzeżenia prawa do aborcji i zawierania małżeństw tej samej płci.

D66: Demokraci 66
Nazwa partii jest związana z datą jej założenia: 1966 rokiem. Obecnie na czele ugrupowania stoi Sigrid Kaag, która jest także dyplomatką ONZ. Przedstawiciele D66 określają siebie jako centrowców i są związani z socjalliberalizmem. Zależy im na tym, by państwo dbało o dobrobyt obywateli i wspierało ich w potrzebie. W swoim programie kładą nacisk na poprawę sektora edukacji, ekologii, mieszkań i pracy.

PVV: Partia Wolności
Kolejna partia, która identyfikuje się z liberalnymi poglądami, jednak tym razem rozumianymi w zgoła inny sposób. Ugrupowanie powstało w 2006 roku z inicjatywy Geerta Wildersa, który stoi na jej czele. Jest silnie związane z nacjonalizmem oraz eurosceptycyzmem. Przedstawiciele dążą do deislamizacji kontynentu, wprowadzenia realizmu klimatycznego i porzucenia polityki różnorodności. 

CDA: Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny
Partia powstała w 1977 roku, jako unia dwóch mniejszych chrześcijańskich partii. Obecnie na jej czele stoi Hugo de Jonge, który w okresie szczytu pandemii koronawirusa sprawował funkcję ministra zdrowia. W pełnieniu tej funkcji zastąpił go Ernst Kuipers z D66. 

Przedstawiciele CDA utożsamiają się z ideologią chrześcijańskiej demokracji, ale  podkreślają, że Biblia stanowi jedynie źródło ich natchnienia. Wyznawane wartości są oparte także na innych religiach, ale partia wyraźnie sprzeciwia się fundamentalności islamu. Dąży do zaostrzenia praw względem eutanazji, prostytucji i aborcji. Głównym postulatem, niezmiennym od lat, jest także to, by państwo zapłaciło deficyt budżetowy i tym samym wsparło młodsze pokolenia.

SP: Partia Socjalistyczna
Lewicowa partia została założona w 1972 roku. Charakteryzuje się socjaldemokracją, ale także eurosceptycyzmem. Ugrupowanie zamyka się głównie na potrzeby obywateli Niderlandów, przez co jest uznawane także za antymigracyjne. Wśród najważniejszych postulatów SP znajduje się poprawa jakości służby zdrowia, usprawnienie demokracji, a także podwyższenie zarobków.

PvdA: Partia Pracy
Ugrupowanie socjaldemokratyczne założone już w 1946. Początkowo było jedynie ruchem robotniczym, jednak z czasem dostosowało się do nowych potrzeb i zmieniło postulaty. Obecnie partii zależy na tym, by pójść za rozwiązaniami tzw. trzeciej drogi, czyli znaleźć konsensus między socjalizmem a kapitalizmem. Nacisk stawia także na kwestie klimatu i poprawę jakości demokracji.

Partie, które w  wyniku wyborów z 2021 roku także znalazły się w parlamencie to Zielona Lewica (GL), Forum na rzecz Demokracji (FvD), Partia na rzecz Zwierząt (PvdD) oraz Unia Chrześcijańska (CU). Uzyskały one mniej niż 9 mandatów, ale ich postulaty są równie istotne.

GL i PvdD to partie, które w równym stopniu skupiają się na kwestiach przyrodniczych. W przypadku GL priorytetem jest ratowanie klimatu, a PvdD dąży do poszanowania interesów zwierząt.

FvD i CU to obie partie o profilu konserwatywnym. Forum charakteryzuje się eurosceptyzmem oraz nacjonalizmem, z kolei CU jest równie radykalna, jednak bardziej w kwestiach religijnych. Powstała w odpowiedzi na niewystarczająco skrajną politykę ugrupowania CDA.