Nauka języka niderlandzkiego w Polsce – jak zacząć? Porady i propozycje dla tych, którzy planują wyjechać do Holandii

Pierwszą barierą przed nauką każdego nowego języka jest lęk, że będzie to dla nas za trudne. Ale pamiętajmy! Mówimy po polsku… a nauka tego języka jest dużo trudniejsza, więc startujemy z pozycji uprzywilejowanej.

Na początek możemy wybrać, którego wariantu niderlandzkiego chcielibyśmy się nauczyć. W Holandii oficjalnie mówi się Standaardnederlands – językiem standardowym. W Belgii sprawa jest bardziej skomplikowana, bo kraj ten posiada trzy oficjalne języki urzędowe (niderlandzki, francuski i niemiecki). Niderlandzki używany jest we Flandrii i nieco różni się od tego holenderskiego, dlatego nazywany jest flamandzkim. Poza tym w obu krajach istnieją dziesiątki dialektów, bardziej lub mniej do siebie podobnych. Niemal w każdej wiosce i miejscowości istnieje osobna wersja języka.

Jeśli znamy już angielski, niemiecki czy francuski, to opanowanie podstaw niderlandzkiego będzie dla nas prostsze. Pewne słówka łatwiej jest skojarzyć, np. ang. door w nider. deur – drzwi, lub niem. Hund i nider. hond – pies.

Najważniejsze w pierwszym etapie nauki jest opanowanie typowych dla niderlandzkiego dźwięków – długich i krótkich samogłosek, dwu i trójgłosek (np. oe, ij, oei) oraz spółgłosek, wymawianych nieco inaczej niż w Polsce, np. słynne, charakterystyczne g wymawiane jako twarde h. Kiedy będziemy wiedzieli, jak wymawiać poszczególne słowa, możemy zająć się resztą.

Wszystko zależy od nas samych, środków, które chcemy przeznaczyć na naukę i determinacji. Wiadomo, że praktyka czyni mistrza, a bez naszego zaangażowania i szczerych chęci nawet najlepszy i najdroższy nauczyciel niewiele zdziała. Możliwości jest wiele:

• Szkoły językowe i prywatne lekcje (stacjonarnie i online) – niderlandzki, jak powszechnie wiadomo, staje się w Polsce coraz popularniejszy, m.in. ze względu na możliwości dobrze płatnej pracy w korporacjach. Dzięki temu pojawia się też coraz częściej w ofertach szkół językowych. Obecnie dzieje się to głównie w większych miastach, gdzie łatwiej o kadrę. Niekiedy można załapać się nawet na zajęcia prowadzone przez wykładowców uniwersyteckich!

Na przykład: Jeśli mieszkamy we Wrocławiu, możemy zapisać się na zajęcia stacjonarne do Centrum Języków Obcych Filos Logos. Miejsce zamieszkania nie musi nas jednak ograniczać – kursy prowadzone są także online, przez program Skype lub aplikację Messenger. Jeśli mieszkamy w mniejszej miejscowości, w której brak niderlandystów i zajęć oferowanych w tym języku, nie powinniśmy się załamywać! Żyjemy w XXI wieku i dzięki temu możemy pobierać lekcje online za pomocą programu Skype. Wystarczy nam więc tylko działający komputer i internet!

Nie potrzebujemy nawet sprawnej kamery – chodzi o to, aby skupić się na mówieniu i słuchaniu. Obejdziemy się też bez tony papierów, teczek i kserówek, bo wszystkie najważniejsze materiały udostępniane są jako dzielone dokumenty. Także testy odbywają się online.

Filos Logos oferuje kursy na różnych poziomach zaawansowania (od A0 do B2) – możemy więc zacząć od zera lub podszkolić i podszlifować swoje umiejętności. Pomogą nam w tym profesjonalni lektorzy, zarówno polscy, jak i native speakerzy, dla których niderlandzki jest językiem ojczystym. Jeśli zaczynamy naukę od podstaw, wygodniejsza będzie praca z lektorem mówiącym po polsku, który wie, z jakimi problemami będziemy borykać się na samym początku i z łatwością wyjaśni nam wszystkie niuanse językowe.

Kurs standardowo trwa 12 tygodni i obejmuje 48 godzin lekcyjnych. Cena jednego, pełnego kursu (w dwunastoosobowej grupie), to 800 zł od osoby. Zajęcia odbywają się raz lub dwa razy w tygodniu i trwają po 90 lub 180 minut. Możemy także umówić się na spotkania indywidualne i omówić grafik, który będzie nam pasował. Liczą się rezultaty i to, abyśmy po skończonym kursie mogli z zadowoleniem stwierdzić, że widzimy (i słyszymy) jego efekty!

W zależności od wybranego przez nas poziomu nauki, zostaniemy przydzieleni do odpowiedniej grupy. Liczą one od 6 do 12 osób – nie za dużo, nie za mało, czyli w sam raz. Nie od dziś wiadomo, że nauka języka w niewielkich grupach przynosi najlepsze efekty – sprzyja to ćwiczeniu konwersacji (oczywiście w języku niderlandzkim), wzajemnej motywacji i co najważniejsze – możemy być pewni, że nikt nie zginie w tłumie, dzięki czemu wszyscy kursanci mają takie same szanse na rozwijanie swoich umiejętności językowych.

• Studia – dla osób młodych (ale nie tylko!), które chcą nauczyć się niderlandzkiego, najlepszym wyborem są studia! Uniwersytety w Lublinie, Wrocławiu i Poznaniu oferują kierunki filologii niderlandzkiej, ucząc języka od podstaw. Jest to także świetna możliwość, żeby poznać kulturę i historię tego niezwykłego kraju. Zajęcia z literatury oraz tłumaczeń tekstów literackich i specjalistycznych pozwalają studentom na opanowanie podstaw rzemiosła, które później można przekształcić w dobrze płatny zawód. Programy współpracy między uczelnią a niderlandzkimi przedsiębiorcami, prowadzącymi swoje działalności w Polsce, dają świetną możliwość staży i rozwijania swoich umiejętności w różnych kierunkach, w zależności od tego, jaka branża nas interesuje. Zajęcia kulturowe wraz z historią Niderlandów pozwalają lepiej zrozumieć mentalność Holendrów i zasady rządzące krajem, które dla niektórych obcokrajowców mogą wydawać się dziwne. Organizowane są także zagraniczne wyjazdy, studenci mają okazję wzięcia udziału w wymianach międzynarodowych i studiowania na innych uczelniach. Po takim przygotowaniu (językowym i kulturowym) wielu studentów filologii zostaje wykładowcami, prowadzą zajęcia w szkołach językowych, udzielają indywidualnych lekcji i korepetycji lub nawet zostają tłumaczami przysięgłymi!

• Podręczniki – większe księgarnie, nie tylko te językowe, mają w swojej ofercie podręczniki do nauki języków obcych – także niderlandzkiego! Przy takiej samodzielnej nauce potrzeba więcej samodyscypliny i systematyczności, ale można w ten sposób osiągnąć niezgorsze wyniki. Pomocne też bywają kolorowe fiszki, obrazkowe słowniki, które wprowadzają do nauki trochę urozmaicenia.

• Internet – jeśli potrafi się go używać, to staje się świetnym źródłem informacji. Dostępnych jest wiele kursów niderlandzkiego online, można poczytać o ciekawostkach językowych, sprawdzić wątpliwości, odsłuchać poprawną wymowę jakiegoś słówka, czy szybko skorzystać ze słownika. Jeśli mamy wątpliwości i potrzebujemy pomocy, możemy zapytać o coś na jednym z licznych językowych forów internetowych.

• Znajomi – jeśli mamy znajomych, którzy tak jak my uczą się niderlandzkiego, lub już go znają, to znajdujemy się w gronie szczęśliwców – możemy szlifować język dzięki miłej konwersacji. A jeżeli mamy wśród rodziny czy znajomych Holendrów, tym lepiej! Kluczem do sukcesu jest praktyka.

• Media – czyli radio, telewizja, filmy, piosenki i co tam nam jeszcze wpadnie do głowy. Im przyjemniejszy sposób, tym łatwiejsza nauka. Nawet nie będziemy sobie zdawać sprawy z tego, jak bardzo osłuchujemy się z językiem, a tym samym przyswajamy nowe słówka, zwroty i wymowę. W ten sposób będziemy też mieli okazję poznać trochę lepiej spreektaal, czyli język mówiony, potoczny, który w każdym języku różni się od bardziej oficjalnego, pisanego.

Filmy niderlandzkojęzyczne nie są niestety niezwykle popularnymi produkcjami dostępnymi w każdym kinie, ale od czasu do czasu kina studyjne organizują różne przeglądy zagranicznych filmów. W oglądaniu może też nam pomóc internet. Kino niderlandzkie ma w swojej ofercie kilka niezłych produkcji, jak np. oscarowy „Karakter” z 1997 roku, „Borgman”, który w 2013 roku można było obejrzeć także w Polsce czy „Zwartboek” („Czarna księga”, 2006 rok) Paula Verhoevena. Zagrała w nim znana obecnie z roli Melisandre w serialu „Gra o tron” Carice van Houten.

Wiadomości i programy, które można oglądać online, są także świetnym sposobem osłuchiwania się z językiem. W wolnych chwilach zamiast muzyki możemy włączyć sobie niderlandzkie radio, a po powrocie do domu, jeśli nie mamy chęci na sześćdziesięciominutowy odcinek jakiegoś programu, możemy włączyć sześćdziesięciosekundowy skrót wiadomości dnia (NOS).

Strona npo.nl nie udostępnia w Polsce całej swojej oferty, ale wciąż można znaleźć tam wiele ciekawych odcinków różnych programów wyświetlanych w holenderskiej telewizji, także tych najnowszych. A także posłuchać radia!

• Aplikacje – języka możemy uczyć się w każdym wolnym momencie: w autobusie, pociągu czy tramwaju i wcale nie musimy zabierać ze sobą książek i laptopa. Istnieje wiele aplikacji na smartfony, które oferują możliwość szybkiej nauki podstaw języka. Najpopularniejsza z nich jest apka Duolingo, dzięki której można każdego dnia na różne sposoby (testy, quizy, fiszki) uczyć się nowych słówek. Nauka nie każdego dnia musi być intensywna, ale nawet chwila poświęcona nowemu językowi pozwoli nam na uczenie się i utrwalanie nowych rzeczy – takie strony i aplikacje jak Woord van de dag czy Dagelijks Woord będą przysyłać nam każdego dnia jakiś zwrot lub słówko, które w ten sposób łatwiej zapamiętamy.

Jak widać, możliwości nauki niderlandzkiego w Polsce jest całkiem sporo. Najważniejsza jednak jest systematyczność i wiara we własne możliwości! Na początku będzie trudno, ale kiedy opanujemy podstawy, takie jak wymowa, charakterystyczny szyk w zdaniu czy obowiązkowe rodzajniki, będzie tylko łatwiej! W chwili kryzysu można sobie pomyśleć, że są także Holendrzy uczący się polskiego i mają dużo, dużo trudniej.

Artykuł powstał przy współpracy z Centrum Języków Obcych Filos Logos.